E-POSTA :
WEB : www.karamurselaktifhaber.com

AH NEZAKET…

“Saygı”, “adab-ı muaÅŸeret”,  “görgü”, “nezaket”, “letafet”, “hoÅŸgörü”, “edep” gibi kavramlar vardı bir zamanlar hatırlar mısınız?

Yok, elbette hatırlamazsınız çünkü günümüzde davranış tahtına “kabalık”, “saygısızlık”, “hoÅŸgörüsüzlük”, “baÄŸnazlık” gibi kavramlar kurulmuÅŸ.

Adabın aslında klasik dönem Ä°slam devletlerinde ve Osmanlıda siyasi kültürünün önemli bir parçası olduÄŸunu biliyor muydunuz?
Özellikle XVII. yüzyılda çok nitelikli bürokratların yetiÅŸmesinin altında, katiplerin eÄŸitiminin merkezinde olan “adap geleneÄŸi” yatar(dı).
Bu adap eÄŸitimi, hem ansiklopedik eÄŸitimi hem de siyasetin habitusuna dair incelikleri kapsamakta idi.

Ne ironidir ki adabın anlamı günümüzde “Tell Bismya” olarak da bilinen, aynı zamanda “Kayıp Åžehir” olarak anılan, M.Ö. XXVII. yüzyılda kurulmuÅŸ olan Sümer ÅŸehrinin adı olarak kalmaktan öteye gidemiyor.

Siyaset kürsüsünde “arkadaÅŸ”, “bay”, “ey”, “sen” gibi diplomasiden uzak ifadelerin kullanılıyor olması koskoca kadınların “ciyak ciyak” bağıran çocuklarını susturmayıp, “yapma evladım” diye bir ÅŸey öÄŸretmediklerinden kaynaklanıyor olabilir mi acaba diye soruyorum kendime.

Sonuç itibari ile “görgü” denen kurallar öyle sonradan edinilmez, genellikle doÄŸumdan itibaren aile tarafından öÄŸretilir.

Toplum ve görgü kurallarını bilmemek ve bunlara göre hareket etmemek, sosyal iletiÅŸimi olumsuz etkileyen durumların başında geldiÄŸi gerçeÄŸini herkes kabul etmelidir.
Çünkü bireyin bir toplumun içinde yer alabilmesi ve kabul görmesi bu yazısız kuralları uygulayabilmesi sonucunda gerçekleÅŸmektedir.
Bu kurallardan yoksun davranan bireyler her ne kadar kabul görüldüklerini düÅŸünseler de sonuçta yanıldıklarını göreceklerdir.

Evden baÅŸlayarak, sokakta, iÅŸ yerinde hatta yönetimdeki nezaketsizlikten çoÄŸumuz muzdarip deÄŸil miyiz?

Bir toplu taşıma aracında en baÅŸta yaÅŸlı, engelli veya hamile birine yer verildiÄŸini göreli ne kadar oldu?
Oysa bu bizlere çocukluÄŸumuzdan beri öÄŸretilen bir nezaket kuralı deÄŸil miydi?

Bugün kedimizi köpeÄŸimizi terbiye ederken, nasıl oldu da çocuklarımıza nezaketi öÄŸretmekten uzaklaşıyor olduk?

Nerede ise “nezaket nedir, nerede bulunur, yoksa bir kadın adı mıdır?” diye sorar olduk!

Hani nerede ise “okusak da bir çırpıda nezaket sahibi olsak, hangi okulda öÄŸretilir, gitsek de öÄŸrensek, nerede satılır? Alsak da kaynatsak, bir çırpıda içiversek, çiÄŸneyip yesek de hemencecik nezaketli olsak.”der olduk.  

O nezaketi havaya, yaÄŸmura karıştırsak da herkes bir nebze nezakete sahip olsa…

Mevkiden makamdan önce bir tutam nezaket yuttursak da valilik makamında dahi olsa milletine nezaket gösterse…

Para ile mal olmayan ama her şeyi satın alan nezaket neredesin?
Ah nezaket ah!

Aşkım TAN
28.11.2019 - Ankara